Covid-19: Να οικοδομήσουμε τη μετάβαση στον οικοσοσιαλισμό, τώρα!

Ανακοίνωση του Εκτελεστικού Γραφείου της 4ης Διεθνούς, 16/4/2020

1. Βρισκόμαστε μέσα σε μια κρίση όλο κινδύνους, μια κρίση του καπιταλιστικού πολιτισμού, που είναι η πιο σοβαρή από τους παγκόσμιους πολέμους του 20ου αιώνα. Αντιμετωπίζουμε μια πανδημία που πλήττει όλους τους λαούς. Δεν υπάρχει (για την ώρα) κανένα εμβόλιο ούτε και δοκιμασμένο και σίγουρο αντι-ιικό φάρμακο. Προς το παρόν, το μόνο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι η φυσική αποστασιοποίηση, για να μειωθεί η εμβέλειά του, να σταματήσει η αλυσίδα μόλυνσης του ιού. Οι μόνες προστασίες που έχουμε, όταν αναγκαζόμαστε σε απομόνωση, είναι τα δημόσια συστήματα υγείας, η εγγύηση των εισοδημάτων και των δικαιωμάτων και η αλληλεγγύη. Την ώρα που πολλοί επιχειρηματίες το μόνο που σκέφτονται είναι να εξασφαλίσουν τα κέρδη τους από την ύφεση που έρχεται, και που κινδυνεύει να μετατραπεί σε βαθιά κρίση, οι ηγεσίες των διαφόρων χωρών προσπαθούν η κάθε μία να προστατευτεί σε βάρος των γειτόνων της. Αλλά οι ανισότητες, η ξενοφοβία ή ο ρατσισμός, η πάλη όλων ενάντια σε όλους, η αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων, δεν είναι μέσα για να αντιμετωπίσουμε την πανδημία. Την κρίση αυτή δεν μπορούμε να την ξεπεράσουμε παρά μόνο με βάση το συμφέρον, τα δικαιώματα και την αλληλεγγύη της ανθρώπινης κοινωνίας στο σύνολό της. Είναι η στιγμή του διεθνισμού, της δικαιοσύνης, κοινωνικά, φυλετικά, φύλων και περιβαλλοντικά, της υπεράσπισης του μέλλοντος της ανθρωπότητας.

2. Ο Covid-19 είναι μια πανδημία του νεοφιλελευθερισμού, προϊόν αυτής της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποιημένης φάσης του καπιταλισμού. Ο καπιταλισμός έχει επεκτείνει την επιρροή του σε όλο τον πλανήτη. Οι παγκόσμιες αλυσίδες παραγωγής, που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να αυξάνουν τα κέρδη τους, καθιστούν κάθε χώρα ευάλωτη και στην ελάχιστη κρίση, ενώ και η υπερκινητικότητα που τις υποστηρίζει έχει καταργήσει και κάθε μηχανισμό υγιεινής και οικολογικής ασφάλειας. Η σχέση καταλήστευσης απέναντι στη φύση, που βασίζεται στη χρήση ορυκτών καυσίμων και στην επεκτατική καπιταλιστική γεωργία, με τις πράσινες ερήμους της, καταστρέφει ταυτόχρονα και τις ισορροπίες στους θεμελιώδεις κύκλους του γήινου συστήματος (άνθρακα, νερού, αζώτου) και τη σχέση των ανθρώπινων όντων με τη βιόσφαιρα, με την αλυσίδα της ζωής της οποίας εμείς δεν είμαστε παρά μόνο ένα τμήμα. Πρόκειται για ένα μη βιώσιμο μοντέλο, για άπειρη ανάπτυξη σε έναν πεπερασμένο πλανήτη, η οποία ξεπερνάει κάθε περιορισμό της Γης, δημιουργώντας μια οικολογική αλλοτρίωση και μια καταναλωτική ζήτηση που είναι ασύμβατη με την ορθολογική χρήση των κοινών αγαθών.

3. Εάν οι λεγόμενε « φυσικές » καταστροφές είναι το αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης, ο SARS-CoV-2, καθώς και οι ενδεχόμενες μεταλλάξεις του, είναι επίσης το αποτέλεσμα των επιθέσεων κατά της γήινης βιόσφαιρας. Η αποψίλωση των δασών, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και το εμπορικό, ή και « ψυχαγωγικό », κυνήγι άγριων ζώων, δημιουργούν διαρκώς τις προϋποθέσεις για νέες αρρώστιες, απέναντι στις οποίες δεν υπάρχει ανοσολογική αντίσταση στους ανθρώπους. Η επιταχυνόμενη αύξηση της κατανάλωσης κρέατος συνδέεται αναπόσπαστα με τις πιο πρόσφατες επιδημίες από ιούς, επειδή ακριβώς η βιομηχανία κρέατος προϋποθέτει τη συγκέντρωση μεγάλου αριθμού γενετικά παρόμοιων ζώων. Ίδια είναι και η κινητήρια αιτία της αποψίλωσης των δασών και της απώλειας γενετικής βιοποικιλότητας σε πολλές περιοχές του κόσμου: η γεωργία ήδη καταλαμβάνει το ήμισυ των κατοικήσιμων εδαφών και το 77% της αγροτικής επιφάνειας αφιερώνεται είτε σε ζωοβοσκές είτε σε παραγωγή τροφίμων για ζώα. Ένας βαθύς μετασχηματισμός του συστήματος παραγωγής τροφίμων και της διατροφής μας είναι αναγκαίος για να νικηθεί αυτή η βιομηχανία πανδημιών!

4. Ολόκληρη η ανθρωπότητα πλήττεται από τον ιό. Οι εκμεταλλευόμενες τάξεις και οι καταπιεσμένοι τομείς είναι αυτοί που πλήττονται το περισσότερο. Αυτοί(-ές) που πλήττονται πρώτα-πρώτα είναι οι οικογένειες που ζουν σε επισφαλείς στέγες, σε συνοικίες με ανεπαρκή συστήματα υγιεινής, οι επισφαλείς εργαζόμενοι, όσοι παίρνουν μισθούς πείνας. Το ίδιο και το προσωπικό της υγείας (γιατροί, νοσοκόμοι, βοηθοί ατόμων, προσωπικό καθαριότητας), οι οδηγοί και οι μεταφορείς, που δεν μπορούν να σταματήσουν την τροφοδοσία, όλοι όσοι χρειάζονται για να λειτουργήσουν τα γρανάζια του κόσμου έτσι ώστε όλοι οι άνθρωποι να ζήσουν. Με άλλα λόγια, η πανδημία πλήττει όλο τον κόσμο, αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο, ανάλογα με την κοινωνική τους τάξη. Επίσης υπάρχει και μια επίπτωση γενεών, καθώς σκοτώνει κυρίως τους πιο ηλικιωμένους ανθρώπους. Στο φάσμα όλης της ανθρώπινης κοινωνίας, οι φτωχοί ηλικιωμένοι είναι αυτοί που πεθαίνουν περισσότερο. Και η κρίση πλήττει επίσης σκληρά τις γυναίκες, που ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος της εργασίας της κοινωνικής αναπαραγωγής, και που, απομονωμένες στα σπίτια τους, έχουν το βάρος μιας ακόμα πιο βαριάς και επώδυνης εργασίας μιας άλλης επιδημίας, της οικιακής βίας.

5. Η κατάσταση στις χώρες του Νότου είναι ακόμα πιο σοβαρή. Με διαφοροποιημένους όρους και συνθήκες πλήττονται από την πανδημία οι χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, της Ανατολικής Ασίας και της Ινδικής υπο-ηπείρου. Όλα δείχνουν πως ο συνδυασμός της πανδημίας, η οποία βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο στις χώρες αυτές, μαζί με κακές συνθήκες υγιεινής, με απουσία υγιεινών υποδομών, με πόλεις και συνοικισμούς μεγάλης πυκνότητας και με τοπικές κυβερνήσεις και άρχουσες τάξεις χωρίς ιδιαίτερη διάθεση να πάρουν μέτρα κοινωνικής ασφάλειας, ενδέχεται να οδηγήσει σε ανθρωπιστική καταστροφή πρωτόγνωρων ως τώρα διαστάσεων. Ο τρόπος διασποράς της επιδημίας σήμερα σε ορισμένες χώρες της Αφρικής, όπως η Αλγερία, η Αίγυπτος και η Νότιος Αφρική, ή στο Περού, στον Ισημερινό, στην Ινδία, αλλά και κυρίως στις φαβέλες των μεγάλων πόλεων της Βραζιλίας, δείχνει πόσο πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν οι μη λευκοί, οι οποίοι υποτάσσονται με πολλούς τρόπους στη λογική της καπιταλιστικής κυριαρχίας που βυθίζει δισεκατομμύρια ανθρώπους στην εξαθλίωση. Είναι πλέον αναγκαίο να επικεντρωθούν οι ενέργειες σε μια έκκληση για οικονομική, κοινωνική και ανθρωπιστική αλληλεγγύη με τις χώρες του Νότου, για να προληφθεί η διασπορά ρατσιστικών επίκεντρων γενοκτονίας των αυτοχθόνων πληθυσμών, των αγροτών, των φτωχών εργαζομένων, των Μαύρων, των Dalits, όλων όσων εντάσσονται σε φυλετικές κατηγοριοποιήσεις και εθνικούς αποκλεισμούς από τα σύγχρονα νεο-αποικιακά συστήματα.

6. Επίσης πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στα αυταρχικά μέτρα που παίρνονται, ιδιαίτερα από τις ακροδεξιές κυβερνήσεις στην περιφέρεια του καπιταλισμού και στο Νότο. Τα μέτρα καταστολής και αυταρχισμού που υιοθέτησαν οι κυβερνήσεις στην Ινδία, στις Φιλιππίνες και στον Ισημερινό αποτελούν υπόδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο η πανδημία του Covid-19 χρησιμοποιείται για να βαθύνει τα αυταρχικά μέτρα και για να ενισχύσει τα πολιτικά καθεστώτα. Ο Ντουτέρτε ανακοίνωσε ότι θα πυροβολείται όποιος δεν σεβαστεί στην καραντίνα. Στον Ισημερινό, η αστυνομία εισέβαλε σε σπίτια φτωχών εργαζομένων.

7. Ο ιός αναδεικνύει τις αντιφάσεις και τα δεινά όλου του καπιταλιστικού συστήματος και δείχνει πως ο μόνος τρόπος για να λυθούν είναι ένα άλλο σύστημα που να δημιουργεί διαφορετική σχέση ανάμεσα στους ανθρώπους και τη φύση. Όλα αμφισβητούνται, το σύστημα αμφισβητείται…

• Στη νεοφιλελεύθερη φάση του, ο καπιταλισμός εγκατέλειψε τις υπηρεσίες που το κράτος παρείχε ως εγγύηση για την παραγωγική δύναμη των εργαζομένων και για τα κοινωνικά δικαιώματα που σκληρά είχαν κατακτηθεί από τους εργαζόμενους κατά τον 20ο αιώνα. Ο νεοφιλελευθερισμός ιδιωτικοποίησε τις υπηρεσίες αυτές, καθιστώντας το κράτος ακόμα πιο ανίκανο να ικανοποιεί ανθρώπινες ανάγκες του πληθυσμού. Είναι αδύνατον να απαντηθεί η κρίση αυτή χωρίς να αγγιχτεί το σύστημα στο σύνολό του και η συμπεριφορά του.
• Τα ιδιωτικοποιημένα συστήματα υγείας του νεοφιλελευθερισμού, που εξυπηρετούν ουσιαστικά αυτούς που μπορούν να πληρώσουν τις υπηρεσίες τους, δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις ζωτικές ανθρώπινες ανάγκες. Είναι αναγκαίο να κοινωνικοποιηθεί η υγεία.
• Ο νεοφιλελευθερισμός αποδιοργάνωσε τις σχέσεις εργασίας και τις κατέστησε πιο επισφαλείς. Έτσι, μηχανισμοί εγγύησης των εισοδημάτων των μισθωτών, καθώς και των ανεξάρτητων και των αυτοαπασχολούμενων, επιπλέον και από την ανάπτυξη μηχανισμών αναδιανομής των εισοδημάτων, αποτελούν σήμερα κεντρικές διεκδικήσεις.
• Αναδεικνύοντας τον καταστροφικό χαρακτήρα της παγκοσμιοποίησης και του ευάλωτου των κοινωνιών, που καθίστανται όμηρες των επιχειρήσεων των παγκόσμιων αλυσίδων παραγωγής, η κρίση ανοίγει πάλι τη δυνατότητα να αμφισβητηθεί η γενική οργάνωση του διεθνούς καταμερισμού της εργασίας που είναι και κοινωνικά και οικολογικά μη βιώσιμη.
• Ο νεοφιλελευθερισμός έχει βαθύνει, μέσω του καταναλωτισμού, τις ατομικιστικές συμπεριφορές. Αλλά η κοινωνία ξαναμαθαίνει από την κρίση πως η κοινωνική αλληλεγγύη είναι αναγκαία για την επιβίωση.
• Οι αντικοινωνικές ιδεολογίες, ο σκοταδισμός και ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός ξαναβγήκαν στην επιφάνεια, για να δικαιολογήσουν και να τροφοδοτήσουν την κυριαρχία αυτή, με τις ιδεολογίες του Ρόναλντ Ρήγκαν και του Μπους, και συνεχίζουν τώρα με τους Τραμπ, Μπολσονάρο, Ντουτέρτε, Μόντι, … Αλλά ο αρνητισμός τους προσκρούει όλο και πιο καθαρά στις επιστημονικές υποθέσεις. Οι κυβερνήσεις εξαναγκάστηκαν, σε διαφορετικές προθεσμίες και με διαφορετικές μεθόδους, να πάρουν μέτρα για να αμβλύνουν την κρίση, μέτρα ενίοτε συνδυασμένα με αυταρχικές πράξεις. Ωστόσο, μερικοί ηγέτες, όπως οι πρόεδροι της Βραζιλίας, Μπολσονάρο, του Τουρκμενιστάν, Μπερντιμουχαμεντόφ, και της Λευκορωσίας, Λουκατσένκο, αντιστέκονται, υποστηρίζοντας το σκοταδισμό και την άρνηση.
• Η κρίση θέτει τα πάντα σε αμφισβήτηση. Τα επείγοντα μέτρα (συχνά ανεπαρκή) που οι κυβερνήσεις υιοθετούν για να επιβραδύνουν την πανδημία αναγκάζονται να απαρνηθούν τη σημερινή μορφή της καπιταλιστικής κοινωνίας. Για να σωθούν ζωές, πρέπει να αγωνιστούμε ενάντια στην ίδια την καπιταλιστική δομή στο σύνολό της. Είναι αυτός ο ίδιος αγώνας ενεργητικά που θα μπορέσει να διασώσει την ανθρωπότητα και τη ζωή στον πλανήτη.

8. Οι εργαζόμενοι και οι λαοί αντιμετώπιζαν το σύστημα αυτό αγωνιστικά ήδη πριν από την ανάδυση της πανδημίας. Στη Χιλή, στο Λίβανο, στις ΗΠΑ, στην Ινδία, στο Χονγκ Κονγκ και σε πολλά άλλα μέρη, οι μάζες εξεγέρθηκαν σε όλη τη διάρκεια του 2019. Τα κινήματα γυναικών, νέων και για το περιβάλλον, οικοδόμησαν έναν έντονο αγωνιστικό διεθνισμό -και πρόκειται στην πραγματικότητα για την πιο γερή διεθνιστική ώθηση από τη δεκαετία του 1960 και 1970. Συγκρούστηκαν με κυβερνήσεις όλο και πιο αυταρχικές και ολοκληρωτικές, που κυνηγούνε τη ζωή και τη φύση. Είναι τα ίδια αυτά καθεστώτα που καλούν τις μάζες να εμπιστευτούν, όχι τη δική τους δύναμη και αλληλεγγύη, αλλά τους σωτήρες και μεσσίες και κατά της επιστήμης. Την ίδια στιγμή, είναι τα ίδια που θέλουν να επωφεληθούν από την πανδημία, για να ενισχύσουν τον ολοκληρωτισμό τους. Μπορεί, για την ώρα, η κινητοποίηση στους δρόμους να είναι παγωμένη, όμως ο αγώνας δεν είναι μόνο στους δρόμους. Νέες μορφές διαμαρτυρίας, η χρήση νέων μεθόδων για να κερδηθεί η κοινή γνώμη αναπτύσσονται στο πλαίσιο της αλληλεγγύης.

9. Σε αυτή την κατάσταση, στη μεγάλη πλειονότητα οι κυβερνήσεις αναγκάστηκαν να πάρουν ακραία μέτρα. Πρέπει να υποστηρίξουμε τα μέτρα που υποσκάπτουν τη μορφή και την ουσία του νεοφιλελευθερισμού και του καπιταλιστικού συστήματος:

• μέτρα υγιεινής για να καταπολεμηθεί η πανδημία και να σωθεί η υγεία.
• εξασφάλιση της εργασίας, παρά τη φυσική απομόνωση: ανάληψη κατά 100% των μισθών των εργαζομένων που έχουν αναστείλει τη δραστηριότητά τους, από τις επιχειρήσεις και/ή το κράτος, ιδιαίτερα των επισφαλών εργαζομένων, των ενοικιαζόμενων, των οικιακών βοηθών, των ανεξάρτητων και των εποχιακών, χωρίς υποχρέωση να παρθεί από τις ημέρες αδείας τους η αναστολή και χωρίς υποχρέωση να αναπληρωθεί αργότερα σε ώρες εργασίας.
• για τους εργαζόμενους του άτυπου τομέα, για τους μη επιδοτούμενους ανέργους, για τους φοιτητές, για όλους όσοι το χρειάζονται, το κράτος πρέπει να εγγυηθεί ένα ελάχιστο εισόδημα, που να είναι επαρκές για να ζει κανείς αξιοπρεπώς.
• απαγόρευση όλων των απολύσεων και επανένταξη των απολυμένων μισθωτών από την αρχή της πανδημίας.
• άρνηση κάθε αυταρχικού και έκτακτου μέτρου αναστολής των κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως και του δικαιώματος απεργίας.
• δικαίωμα στην πληροφόρηση και στην επικοινωνία.
• διάθεση ικανοποιητικής κοινωνικής φροντίδας για όλους όσοι έχουν αναπηρίες, για τους ηλικιωμένους και για όλους όσοι είναι κοινωνικά απομονωμένοι από τα περιοριστικά μέτρα.
• υιοθέτηση, ιδιαίτερα στις χώρες όπου αποφασίστηκαν πολιτικές απομόνωσης, επειγόντων μέτρων άμεση προστασίας για τις γυναίκες και τα παιδιά που πέφτουν θύματα βίας, με γρήγορη απόφαση απομάκρυνσης των βίαιων συζύγων ή με παροχή άλλης στέγης για τα θύματα.
• βοήθεια σε όλα τα ευάλωτα άτομα.
• ισότητα μεταχείρισης για το σύνολο του πληθυσμού.
• άμεση μετατροπή των βιομηχανιών παραγωγής αυτοκινήτων, αεροπλάνων, όπλων, …, σε παραγωγές που να βοηθούν την κοινωνία να διαχειριστεί την υγειονομική κρίση: αναπνευστήρες, μηχανήματα χειρισμών εντατικής, κλίνες ΜΕΘ, εξοπλισμούς προστασίας.
• δωρεάν χορήγηση φαρμάκων και προστατευτικού υλικού και διατίμηση τιμών.
• καλύτερες συνθήκες εργασίας στους ουσιαστικούς τομείς.
• κοινωνικοποίηση των υπηρεσιών υγείας και ανοικοδόμησή τους εκεί όπου αποδιαρθρώθηκαν από το νεοφιλελευθερισμό, κάτω από τον έλεγχο του γενικού συμφέροντος.
• εθνικοποίηση της φαρμακευτικής βιομηχανίας.
• υπεράσπιση της λαϊκής οικονομίας και της στέγασης.
• άμεση αναστολή των αποπληρωμών του δημόσιου χρέους, με έλεγχο του δημόσιου χρέους και με συμμετοχή των πολιτών, στην προοπτική καταγγελίας/διαγραφής του αθέμιτου τμήματός του.
• πάγωμα των τραπεζικών χρεών των οικογενειών, των μικρο-πιστώσεων και των ενοικίων και πρόσβαση για όλους σε νερό, ηλεκτρικό, αέριο και ιντερνέτ.
• να τεθεί το τραπεζικό σύστημα κάτω από τον έλεγχο του γενικού συμφέροντος με απαλλοτρίωση των τραπεζών, χωρίς αποζημίωση για τους μεγάλους μετόχους, και κοινωνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος με έλεγχο των πολιτών.
• φορολόγηση των μεγάλων περιουσιών.

10. Δεν μπορούμε να περιμένουμε με σταυρωμένα τα χέρια να δράσουν οι κυβερνήσεις. Πρέπει να δράσουμε συλλογικά, να αναπτύξουμε τις αυτοδιαχειριζόμενες πρωτοβουλίες των εργαζομένων, των περιοχών που αντιστέκονται, στην ύπαιθρο και στην πόλη. Υπάρχουν παραδείγματα τέτοιων πρωτοβουλιών από τον πληθυσμό και από οργανωμένους τομείς, όπως αγρότες, αυτόχθονες λαοί, άνεργοι, λαοί και κοινότητες στην περιφέρεια των μεγάλων πόλεων, δίκτυα φεμινιστικής αλληλεγγύης, μεταξύ άλλων. Οι πρωτοβουλίες αυτές σφυρηλατούν πολύ σημαντικές εναλλακτικές, όπως η συλλογική παρασκευή υφασμάτινων μασκών για τον πληθυσμό, για να μπορέσει να προληφθεί η μόλυνση, η προσφορά και η εναλλακτική παραγωγή τροφίμων, η υπεράσπιση της δημόσιας υγείας και η διεκδίκηση καθολικής πρόσβασης σε αυτήν, η απαίτηση εγγύησης για τα εργασιακά δικαιώματα και για την πληρωμή των μισθών, η καταγγελία της ενίσχυσης της βίας απέναντι στις γυναίκες και της εξαντλητικής εργασίας φροντίδας που διεξάγουν κατά την οικιακή τους απομόνωση, μεταξύ άλλων. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, πρέπει να γενικεύσουμε τις πρωτοβουλίες αυτές και να προσανατολίσουμε τις καθημερινές αυτές εναλλακτικές αυτόνομης αυτο-οργάνωσης στο πλαίσιο του οικοσοσιαλισμού και της ευημερίας [του buen vivir] που προτείνουμε ως συγκεκριμένες εναλλακτικές στον καπιταλισμό που καταστρέφει τη ζωή και τον πλανήτη, αυτό το γενοκτόνο και οικοκτόνο σύστημα.

11. Σεβόμενοι την αναγκαία φυσική αποστασιοποίηση και τα επείγοντα μέτρα που απαιτούν οι συνθήκες συμμόρφωσής τους, οι εργαζόμενοι και η μάζα του πληθυσμού διαθέτουν τα μέσα για να δράσουν, να αγωνιστούν. Στη Βραζιλία, οι cacerolazos και η υπογραφή ψηφίσματος από πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους για την αποπομπή του Μπολσονάρο, Προέδρου της Βραζιλίας, είναι παραδείγματα της αίσθησης αλληλεγγύης που μετατρέπεται σε συνείδηση αλληλεγγύης, πράγμα που οδηγεί στην πάλη για τα αναγκαία μέτρα που πρέπει να πάρουν οι πληθυσμοί. Εάν λείπουν τρόφιμα, οργανώνουμε σε συνοικίες, τηλεφωνικά και με ιντερνέτ, με τις σοδειές σε κοινοτικούς κήπους, μια συνειδητή κατανάλωση τροφίμων που παράγουν οι αγροτικοί συνεταιρισμοί. Επιπλέον, τα λαϊκά εστιατόρια μπορούν να μετασχηματιστούν σε κέντρα διανομής φρέσκων ή και μαγειρεμένων τροφίμων. Εάν οι πολιτικές εγγύησης των εισοδημάτων δεν αρκούν, τότε είναι δυνατόν να απαιτήσουμε επιδοτήσεις και από τους δήμους. Η λαϊκή εφευρετικότητα πρέπει να ενθαρρυνθεί σε όλες τις μορφές της.

12. Παρά τη σοβαρότητά της, η πανδημία του Covid-19 απέχει πολύ από το να είναι « πραγματικός κατακλυσμός ». Το σύστημα διατροφής μας και η σχέση αρπαγής από τη φύση μπορούν ενδεχομένως να δημιουργούν επιδημίες ιών πολύ πιο μολυσματικών και/ή φονικών απ’ό,τι ο SARS-CoV-2. Επιπλέον, μπορεί παράλληλα να προκληθούν και εξάρσεις βίας απέναντι σε ακραία φαινόμενα που προκαλεί το κλιματικό χάος. Η εμφάνιση σοβαρών πλημμυρών, κυκλώνων ή ισχυρών τυφώνων, που επιβάλουν ξαφνικά την εκκένωση χιλιάδων, ή και εκατομμυρίων, ανθρώπων, θα αποδιάρθρωναν πλήρως τα αναγκαία μέτρα φυσικής αποστασιοποίησης ή και καραντίνας απέναντι σε μια σοβαρή πανδημία. Ο συνδυασμός της υγειονομικής και της κλιματικής κρίσης μπορεί να προκαλέσει πρωτόγνωρες ανθρωπιστικές καταστροφές. Ταυτόχρονα, οι πανδημίες και ο επείγον κλιματικός και οικολογικός χαρακτήρας έχουν ομοιότητες: η γρήγορη δράση είναι κρίσιμη, η εκθετική ανάπτυξη (τόσο μιας μόλυνσης όσο και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου) πρέπει να περιοριστούν σοβαρά και μόνο δίκαιες, ισότιμες και αντικαπιταλιστικές λύσεις είναι σε θέση να προσφέρουν εναλλακτική προοπτική για να σωθούν όσο γίνεται περισσότερες ζωές.

13. Γιγαντιαίες γεωπολιτικές αλλαγές διεξάγονται, οι οποίες θα ανασχηματίσουν το πρόσωπο του κόσμου. Αλλά τώρα υπάρχει μια απαίτηση που επιβάλλεται: ανακωχή σε όλους τους πολέμους στον πλανήτη. Είναι η ώρα να ενισχύσουμε την αλληλεγγύη των λαών!

14. Έχει επισημανθεί πως η κρίση που προκαλεί ο Covid-19 είχε θετική επίπτωση στο περιβάλλον. Παρατηρήθηκε μια προσωρινή μείωση στη συγκέντρωση ατμοσφαιρικών ρύπων, όπως των αερολυμάτων και των πρωτοξειδίων αζώτου, ιδιαίτερα στις μητροπολιτικές ζώνες, πράγμα που οδήγησε σε καλύτερη ποιότητα αέρα, μεγαλύτερη ορατότητα, κλπ. Αλλά σε όρους πιο μόνιμων ρύπων, όπως το CO2[διοξείδιο του άνθρακα], η κρίση του SARS-CoV-2 μόλις που το αγγίζει το πρόβλημα. Πάνω από το ήμισυ της διεθνούς αεροπλοΐας έχει μείνει στο έδαφος και η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, μαζί με τον ηλεκτρισμό και τις μεταφορές, υπολογίζεται ότι θα μειώσει τις παγκόσμιες εκπομπές κατά περίπου 5%, που είναι η πιο γερή μείωση ετησίως που έχει καταγραφεί ποτέ στις παγκόσμιες εκπομπές CO2. Ωστόσο, αυτό απέχει πολύ ακόμα από τον ετήσιο ρυθμό μείωσης που είναι αναγκαίος για να διατηρηθεί το κλιματικό σύστημα σε τροχιά που να μπορέσει να περιορίσει την κλιματική θέρμανση στο + 1,5 °C κάτω από τη μέση παγκόσμια θερμοκρασία εδάφους σε σχέση με την προ-βιομηχανική (για να μειωθούν κατά το ήμισυ οι εκπομπές ώς το 2030, απαιτείται ετήσια μείωση των εκπομπών κατά 6% με 7%). Όμως ο στόχος των καπιταλιστικών επιχειρήσεων είναι να αποκαταστήσουν όσο πιο γρήγορα μπορούν την προηγούμενη κατάσταση και οικονομική ανάπτυξη… Επιπλέον, σε μερικές χώρες, όπως η Βραζιλία, όπου η κύρια πηγή CO2 είναι η αλλαγή χρήσης των εδαφών, η αποδιάρθρωση της περιβαλλοντικής παρακολούθησης, στη διάρκεια της κρίσης του SARS-CoV-2, επέφερε αύξηση της αποψίλωση των δασών και των εκπομπών. Μόνο μια συνεκτική και οργανωμένη προσπάθεια για μείωση της ζήτησης ενέργειας, για προστασία των δασών και των περιοχών των ιθαγενών, και για μείωση των εκπομπών μπορεί να αποτελέσει κατάλληλη απάντηση στο επείγον της κλιματικής αλλαγής. Οι αυταπάτες για ενδεχόμενες « θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις » της πανδημίας είναι, στην καλύτερη περίπτωση, αφελείς, στη χειρότερη μπορεί να οδηγήσουν σε μισάνθρωπες, ευγονικές και οικο-φασιστικές ιδεολογίες. Μια βαθιά αναδιοργάνωση της ανθρώπινης κοινωνίας είναι αναγκαία.

15. Στις αρχές του νεοφιλελευθερισμού, υπήρχαν φιλόδοξα κινήματα και κοινωνικοί τομείς που ενώθηκαν για να διατυμπανίσουν ότι « ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός ». Σήμερα, πρέπει να ενωθούμε για να πούμε ότι «ένας άλλος κόσμος είναι αναγκαίος και επειγόντως!», με μια κοινή διεθνιστική δράση που να δείξει το δρόμο προς έναν κόσμο όπου η ζωή θα αξίζει περισσότερο από τα κέρδη, όπου η φύση θα πάψει να είναι εμπόρευμα.

Η σημερινή κρίση δείχνει σαφώς ότι ένα σημαντικό τμήμα της καπιταλιστικής παραγωγής είναι καθαρά αρπακτικό, τελείως περιττό και σπάταλο. Η κρίση επίσης δείχνει ότι μια σημαντική μείωση του χρόνου εργασίας επιτρέπει να παραχθούν τα ουσιαστικά αγαθά, ότι η εγγύηση μισθών και εισοδημάτων και η καθολική πρόσβαση στα συστήματα υγείας και εκπαίδευσης είναι απολύτως βιώσιμα σε ένα μεταβατικό καθεστώς κατά το οποίο η ενέργεια και τα συστήματα παραγωγής αναδιαρθρώνονται εκ βάθρων, με τεράστια τμήματα των εργαζομένων να αναπροσανατολίζονται σε διάφορους οικονομικούς τομείς που να είναι συμβατοί με μια οικοσοσιαλιστική μετάβαση, και ότι μια μαζική βιομηχανική επαναπροσαρμογή μπορεί να γίνει και σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα αρκεί να υπάρχει πολιτική θέληση.

• Δεν υπάρχει μέλλον χωρίς μετάβαση προς τον οικοσοσιαλισμό!
• Ας ενωθούμε για να τον οικοδομήσουμε και να τον κατακτήσουμε!

Εκτελεστικό Γραφείο της 4ης Διεθνούς

16/4/2020

Μετάφραση στα ελληνικά: Περιοδικό « 4 »