Αν και η κατάσταση στο Σουδάν δεν λαμβάνει ούτε το ένα δέκατο της προσοχής των παγκόσμιων μέσων ενημέρωσης που λαμβάνει ο συνεχιζόμενος σιωνιστικός γενοκτονικός πόλεμος στη Γάζα, η κλίμακα της ανθρώπινης καταστροφής εκεί είναι εξίσου τρομακτική. ... Η αλήθεια είναι ότι οι δυτικές χώρες, ακόμη και αν δεν έπαιξαν άμεσο ρόλο στον πόλεμο στο Σουδάν, φέρουν την κύρια ευθύνη για ό,τι έχει συμβεί στη χώρα.
Δύο χρόνια έχουν περάσει από τότε που ξέσπασε ο πόλεμος στο Σουδάν μεταξύ των δύο πλευρών του στρατιωτικού καθεστώτος που κληρονόμησε η χώρα από τον διαβόητο Ομάρ αλ Μπασίρ. Ενώ η κατάσταση στο Σουδάν δεν λαμβάνει ούτε το ένα δέκατο της παγκόσμιας προσοχής των μέσων ενημέρωσης που λαμβάνει ο συνεχιζόμενος σιωνιστικός γενοκτονικός πόλεμος στη Γάζα, η κλίμακα της ανθρώπινης καταστροφής εκεί είναι εξίσου τρομακτική. Ο αριθμός των θανάτων που προκλήθηκαν άμεσα από τον πόλεμο μεταξύ των στρατών εκτιμάται σε πάνω από 150.000, ενώ ο αριθμός των εκτοπισμένων ανέρχεται σε περίπου 13 εκατομμύρια και ο αριθμός των ανθρώπων που απειλούνται με σοβαρή πείνα σε 44 εκατομμύρια -αριθμός ρεκόρ που καθιστά τον πόλεμο στο Σουδάν τη σοβαρότερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο σήμερα.
Φυσικά, είναι εύκολο να κατανοήσουμε τους γεωπολιτικούς παράγοντες που καθιστούν τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα και την υπόλοιπη Μέση Ανατολή μείζον διεθνές πρόβλημα, για να μην αναφέρουμε και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ωστόσο, η ρατσιστική τάση που κυριαρχεί στην «αυθόρμητη» παγκόσμια ιδεολογία δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Πάντα φρόντιζε ώστε η προσοχή που δίνουν τα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης στους πολέμους να είναι αντιστρόφως ανάλογη της απόχρωσης του μαύρου στο δέρμα των εμπλεκομένων. Ο πενταετής πόλεμος στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (Κονγκό-Κινσάσα), από το το καλοκαίρι του 1998 ώς το καλοκαίρι του 2003, ο οποίος στοίχισε περίπου έξι εκατομμύρια άμεσα και έμμεσα θύματα, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Έξω από την υποσαχάρια Αφρική, ο κόσμος έκλεισε τα μάτια του απέναντι στα γεγονότα στο Κονγκό, την ίδια ώρα που έδινε πολύ μεγαλύτερη προσοχή σε γεγονότα που στοίχισαν πολύ λιγότερες ζωές, όπως ο πόλεμος στο Κοσσυφοπέδιο (1999), οι επιθέσεις της Αλ Κάιντα στη Νέα Υόρκη και την Ουάσιγκτον (2001), η επέμβαση των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και η αμερικανική κατοχή του Ιράκ (2003).
Σε γενικές γραμμές, οι πόλεμοι στους οποίους δεν εμπλέκονται άμεσα λευκοί στρατιώτες από τον παγκόσμιο Βορρά -είτε πρόκειται για Αμερικανούς είτε για Ευρωπαίους, συμπεριλαμβανομένων, φυσικά, των Ρώσων- λαμβάνουν πολύ λίγη παγκόσμια προσοχή. Αυτό συμβαίνει και στο Σουδάν, όπου ο πόλεμος διεξάγεται μεταξύ δύο αποκλειστικά τοπικών πλευρών, παρόλο που τροφοδοτείται και από περιφερειακές δυνάμεις, κυρίως μέσω της υποστήριξής τους προς τη γενοκτονική πολιτοφυλακή των “Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης”. Τον πιο επικίνδυνο ρόλο εδώ έχουν διαδραματίσει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σε συμμαχία με έναν παγκόσμιο παίκτη, τη Ρωσία. Πρόκειται για το ίδιο δίδυμο που διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην υποστήριξη του Χαλίφα Χάφταρ στον εμφύλιο πόλεμο της Λιβύης.
Η αλήθεια είναι ότι οι δυτικές χώρες, ακόμη και αν δεν έπαιξαν άμεσο ρόλο στον πόλεμο του Σουδάν, φέρουν την κύρια ευθύνη για ό,τι συνέβη στη χώρα. Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ στο Σουδάν, από τις αρχές του 2021 μέχρι την παραίτησή του τον Σεπτέμβριο του 2023, ο Γερμανός Volker Perthes, έπαιξε τον ρόλο του «λευκού άνδρα» στην αποστολή του, με μια οσμή αποικιοκρατίας, και έδρασε καταστροφικά, περιφρονώντας τις αρχές που υποτίθεται ότι τηρούν οι Δυτικοί, ίσως επειδή πίστευε ότι οι Σουδανοί δεν αξίζουν τη δημοκρατία.
Όταν το πραξικόπημα με επικεφαλής τον Αμπντέλ Φατάχ αλ-Μπουρχάν διέκοψε τη δημοκρατική διαδικασία που είχε προκύψει από την επανάσταση του 2019, ήταν ακριβώς, το φθινόπωρο του 2021, κατά τη διάρκεια της θητείας του Perthes ως απεσταλμένου του ΟΗΕ στο Σουδάν. Ο Perthes επιδίωξε να συμφιλιώσει τους στρατιωτικούς ηγέτες με τους πολίτες που είχαν ανατρέψει, αντί να πάρει σθεναρή θέση κατά των πραξικοπηματιών και να καλέσει τη διεθνή κοινότητα να ασκήσει τη μέγιστη δυνατή πίεση σε αυτούς για να επιστρέψουν στους στρατώνες τους και να επιτρέψουν τη συνέχιση της δημοκρατικής διαδικασίας. Η επιείκεια αυτή απέναντι στους στρατιωτικούς και η προσπάθεια συμφιλίωσής τους με τους πολίτες, αντί να τηρήσει σκληρή στάση απέναντί τους, τους ενθάρρυνε να επιθυμούν τη διατήρηση του απόλυτου ελέγχου τους στη χώρα. Αυτό οδήγησε, δύο χρόνια αργότερα, στο ξέσπασμα συγκρούσεων μεταξύ των δύο συνιστωσών του στρατού, τις τακτικές ένοπλες δυνάμεις και τις “Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης”, με την κάθε πλευρά να διεκδικεί τον αποκλειστικό έλεγχο της χώρας.
Η πραγματικότητα είναι ότι ο πόλεμος στο Σουδάν έχει μόνο δύο πιθανές εκβάσεις. Είτε τα Ηνωμένα Έθνη αναλαμβάνουν επιτέλους τις ευθύνες τους, οργανώνουν την επέμβαση των διεθνών δυνάμεων, επιβάλλουν κατάπαυση του πυρός στα δύο εμπόλεμα μέρη και στη συνέχεια τα αναγκάζουν να αποσυρθούν στους στρατώνες τους, ώστε να συνεχιστεί η δημοκρατική διαδικασία, παρέχοντάς της την πλήρη υποστήριξή τους, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων μέσων για τη διάλυση των σκοτεινών “Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης” και την επιβολή ριζικών αλλαγών στις τακτικές σουδανικές δυνάμεις, ώστε να μετατραπούν από στρατό μιας στρατιωτικής δικτατορίας σε στρατό που υπόκειται σε πολιτική εξουσία. Είτε το Σουδάν οδεύει προς τη διχοτόμηση, η οποία θα διαιωνίσει τη στρατιωτική κυριαρχία στο ανατολικό τμήμα του και θα επιτρέψει στις “Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης” (πρώην πολιτοφυλακές Janjaweed) να επιβάλουν τον απόλυτο έλεγχο της περιοχής του Νταρφούρ, όπου θα συνεχίσουν τον ρατσιστικό γενοκτονικό πόλεμο που που είχαν αρχίσει από τις αρχές του τρέχοντος αιώνα υπό την ηγεσία του Μπασίρ (ο ίδιος τις επιβράβευσε το 2013, παραχωρώντας τους επίσημο καθεστώς ως συστατικό στοιχείο των σουδανικών ενόπλων δυνάμεων).
Τέλος, όσον αφορά τη μεγάλη τραγωδία που υφίσταται το Σουδάν, είναι επίσης απαραίτητο να τονιστεί και η αποτυχία της διεθνούς αλληλεγγύης προς τον δοκιμαζόμενο σουδανικό λαό. Ενώ χαιρετίζουμε θερμά τη σημαντική ανάπτυξη του κινήματος αλληλεγγύης προς τον παλαιστινιακό λαό ενάντια στον σιωνιστικό γενοκτονικό πόλεμο στη Γάζα, δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε τη λύπη μας για το γεγονός ότι η παγκόσμια αλληλεγγύη εξακολουθεί να εξαρτάται από τη μιντιακή επικέντρωση που περιγράψαμε παραπάνω. Είναι εξαιρετικά επείγον να αναδυθεί ένα ευρύ κίνημα αλληλεγγύης με τον Σουδανικό λαό, ιδιαίτερα στις δυτικές χώρες, αλλά και σε όλα τα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της αραβικής περιοχής, για να πιέσει για παρέμβαση του ΟΗΕ για να τερματιστεί αυτή η τεράστια τραγωδία.
Gilbert Achcar
Ο συγγραφέας είναι Λιβανέζος σοσιαλιστής και ομότιμος καθηγητής στη SOAS [Πανεπιστήμιο του Λονδίνου]
[Μετάφραση από την εβδομαδιαία στήλη του συγγραφέα στην αραβόφωνη εφημερίδα Al-Quds al-Arabi που εδρεύει στο Λονδίνο. Το άρθρο αυτό πρωτοεμφανίστηκε στο διαδίκτυο στις 22 Απριλίου. Μπορείτε να το αναπαράγετε ελεύθερα, με την προϋπόθεση ότι θα αναφέρετε την πηγή με τον κατάλληλο σύνδεσμο.]
Μετάφραση στα ελληνικά: ΤΠΤ - “4”