Alain Krivine (1941-2022) Η αισιοδοξία της βούλησης

Ο σύντροφός μας Αλέν, επί πάνω από 40 χρόνια, ήταν στο κέντρο της ζωής και της ηγεσίας της Διεθνούς μας και του γαλλικού της τμήματος, συμβάλλοντας ταυτόχρονα και στην οικοδόμηση άλλων τμημάτων. Υπήρξε ένας από τους κύριους εκφραστές των ιδεών μας, των διεθνιστικών μας αγώνων, προσπαθώντας πάντα να κρατάει τα πολιτικά κεκτημένα του κινήματός μας, να το οικοδομεί με υπομονή, σπρώχνοντας πάντα ταυτόχρονα σε ένα άνοιγμα και σε νέες εμπειρίες, στις νέες κινητοποιήσεις, για να ενταχθούμε σε αυτές με τη διαρκή φροντίδα για ενωτική δράση και για απουσία σεκταρισμού.

Γεννημένος στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο σε μια κατεχόμενη από τους ναζί Γαλλία, η νεότητά του προφανώς σημαδεύτηκε από τα εγκλήματα του φασισμού, αλλά και από την άνοδο των αντιαποικιακών αγώνων, τις επαναστάσεις στην Κούβα και στην Αλγερία, από τα σημαντικότερα γεγονότα του δεύτερου ήμισυ του 20ου αιώνα, που προώθησαν την ανάδυση μιας νέας γενιάς δεκάδων χιλιάδων νέων που, σε όλες τις ηπείρους, εντάχθηκαν στον επαναστατικό αγώνα. Σε αυτά τα χρόνια είναι που ο Αλέν άρχισε την πολιτική του πορεία που, από τα τέλη της δεκαετίας του ‘50, τον οδήγησαν από την αριστερή αντιπολίτευση μέσα στο ΚΚΓ ώς την Ligue communiste/LCR και μετά στη δημιουργία του NPA. Ο δρόμος αυτός διασταυρώθηκε και με την 4η Διεθνή.

Ο Αλέν, όπως και πολλοί αγωνιστές μετά τον πόλεμο, ξεκίνησε τη δραστηριότητά του μέσα στο γαλλικό ΚΚ. Παραδειγματικός κομμουνιστής αγωνιστής, γρήγορα βρέθηκε να προσκρούει και να αντιτάσσεται στη θέση του ΚΚΓ απέναντι στον αποικιακό πόλεμο στην Αλγερία. Υποστηρικτής της στήριξης του FLN και της πάλης για την ανεξαρτησία της Αλγερίας, στρατεύτηκε ήδη από το τέλος της δεκαετίας του ‘50 στα δίκτυα υποστήριξης του FLN και μετά, ως μέλος της Ένωσης Κομμουνιστών Φοιτητών (UEC), και στη δημιουργία του Ενωτικού Αντιφασιστικού Μετώπου στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι. Πριν να μπει στο PCI (γαλλικό τμήμα της 4ης Διεθνούς, στο οποίο ήδη συμμετείχαν τα δύο αδέλφια του, ο Ζαν-Μισέλ και ο Υμπέρ) το 1961, έπαιξε κεντρικό ρόλο στην οικοδόμηση της αριστερής αντιπολίτευσης μέσα στην UEC που οδήγησε στη ρήξη με το PCF, όταν το τελευταίο στήριξε την υποψηφιότητα του Φρανσουά Μιτεράν το 1965, και στη δημιουργία της Επαναστατικής Κομμουνιστικής Νεολαίας (JCR). Ο Αλέν ήταν από τους βασικούς αγωνιστές της τελευταίας, ενώ ταυτόχρονα συμμετείχε και στη δημιουργία της Εθνικής Επιτροπής για το Βιετνάμ (CVN) για την αλληλεγγύη με τον αγώνα του βιετναμέζικου λαού.

Το Φλεβάρη του ‘68, μέσα από το CVN, ο Αλέν και άλλοι σύντροφοι, όπως ο Ντανιέλ Μπενσαΐντ, συμμετείχαν στη διεθνή συγκέντρωση κατά της επέμβαση των ΗΠΑ στο Βιετνάμ που οργάνωσε στο Βερολίνο η οργάνωση SDS (Sozialistischer Deutscher Studentenbund) με τον Rudi Dutschke. Η συγκέντρωση θα διοργανώσει μια διαδήλωση 20.000 ανθρώπων, που θα επηρεάσει την CVN για τη διοργάνωση εντυπωσιακών διαδηλώσεων.

Ήταν ένας από τους πιο βασικούς οργανωτές στον Μάη του ‘68, καθώς η JCR έπαιξε κυρίαρχο ρόλο στη φοιτητική νεολαία, ιδιαίτερα στην περιοχή του Παρισιού. Όταν απαγορεύτηκε το σύνολο των οργανώσεων της άκρας αριστεράς, μαζί με τη JCR, από τη γκωλική εξουσία, μετά το τέλος της γενικής απεργίας, ο Αλέν φυλακίστηκε μαζί και με άλλους συντρόφους όλο το καλοκαίρι του ‘68 και μετά τον έστειλαν για να κάνει τη στρατιωτική του θητεία. Παράλληλα, οι αγωνιστές της JCR έθεταν τις βάσεις για αυτό που θα γινόταν η Ligue communiste (LC) που, μαζί με τις δυνάμεις του PCI, έγινε, την Άνοιξη του 1969, το γαλλικό τμήμα της 4ης Διεθνούς. Έτσι, πλέον, η ζωή του Αλέν ταυτίστηκε με τη ζωή της Κομμουνιστικής Λίγκας, της οποίας έγινε ο πιο γνωστός εκπρόσωπος, μετά τις προεδρικές εκλογές του 1969, όταν ήταν ο υποψήφιος της Λίγκας. Παράλληλα, με άλλους νέους συντρόφους της Λίγκας, επενδύθηκε στην ηγεσία της Διεθνούς, δίπλα στους παλαιότερους, όπως ο Ερνέστ Μαντέλ, ο Λίβιο Μαϊτάν και ο Πιερ Φρανκ.

Έγινε τότε, για 40 χρόνια, η κύρια πολιτική αναφορά των αγωνιστών της LC/LCR, καθημερινός πυλώνας της ηγεσίας και της επαφής με τις διάφορες πόλεις. Κύριος εκπρόσωπος της οργάνωσης, ο μόνος που ήταν πραγματικά γνωστός σε πλατιά κλίμακα, έως το 2002, η φωνή της LC/LCR, ο ακούραστος ομιλητής σε εκατοντάδες συγκεντρώσεις για τις τοπικές οργανώσεις της Λίγκας, μεγάλες και μικρές. Ήταν ασφαλώς ο ηγέτης που ήξερε καλύτερα από όλους τους άλλους όλες τις οργανώσεις και τους συντρόφους στις διάφορες πόλεις, ζωντανή πολιτική κάρτα αναφοράς της LCR. Δεμένος με την καθημερινή δουλειά των αγωνιστών, ήταν ωστόσο εξίσου προσεκτικός τόσο σε σχέση με την καθημερινή πολιτική δουλειά του κόμματος όσο και με τον εντοπισμό όλων των δυνατοτήτων για διοργάνωση ενωτικών κινημάτων, έτοιμος να έρθει σε επαφή και να συνεργαστεί και με άλλα αγωνιστικά ρεύματα.

Σε διεθνές επίπεδο, είχε επίσης την ίδια ενέργεια, ακούραστος ταξιδευτής, δίνοντας στη Διεθνή να επωφεληθεί από την απήχηση μιας προσωπικότητας του γαλλικού Μάη, για να αναπτυχθούν σειρές από συγκεντρώσεις, από πρωτοβουλίες όπως η Κόκκινη Ευρώπη στις Βρυξέλες ή η επέτειος της Κομμούνας του Παρισιού το 1971. Ενέργεια επίσης για να αναπτύξει την αλληλεγγύη με τον παλαιστινιακό λαό, με το FLNKS ή με την αντιγραφειοκρατική αντίσταση της Solidarnosc, την αλληλεγγύη με τους αντιγραφειοκρατικούς αγώνες στην Τσεχοσλοβακία του Petr Uhl και των συντρόφων του, στις σχέσεις με τους συντρόφους από χώρες που υφίστανται τη νεοαποικιοκρατία. Από το γραφείο του στα τυπογραφεία της οργάνωσης, Rotographie, στο Μοντρέιγ, πέρασαν εκατοντάδες σύντροφοι, εκπρόσωποι αντιιμπεριαλιστικών και επαναστατικών οργανώσεων και ο ίδιος προσέφερε τόση ενέργεια για να πηγαίνει σε πολλές χώρες και να υποστηρίζει τις ιδέες μας και να συναντάει τα επαναστατικά κινήματα.

Κατά τις δεκαετίες του 1970 και ‘80, διάβαζε καθημερινά την l’Humanité [καθημερινή εφημερίδα του γαλλικού ΚΚ] και ήταν πάντα προσεκτικός σε ό,τι συνέβαινε μέσα και γύρω από το PCF, αλλά και τα άλλα ΚΚ, με τη διεθνή κρίση του σταλινισμού. Έτσι ήταν πάντα έτοιμος, στη Γαλλία, για δυνατότητες ενωτικής δουλειά με ρεύματα που προέρχονταν από το PCF. Είχε την ανησυχία του να μπορέσουν να ξεπεραστούν τα όρια της LCR, να υπάρξουν πολιτικές συσπειρώσεις που να είναι σε θέση να πάρουν, μέσα στις λαϊκές μάζες, τη θέση του PCF. Έτσι, ήταν από τους πρώτους που είδαν τη σημασία κινημάτων όπως του 1995, των αγώνων των χωρίς χαρτιά, καθώς είχε μέσα του την εναντίωση στην αποικιοκρατία, και συμμετείχε ενεργά στις σχέσεις με τους συντρόφους και τις οργανώσεις στην Αλγερία, στις Αντίλλες, στην Κορσική και στην Κανακία. Μετά την επανάσταση στη Νικαράγουα, συμμετείχε δύο φορές ως παρατηρητής στις εκλογές του 1984 και του 1990, ενώ πήγε και στη Βενεζουέλα κατά την μπολιβαριανή επανάσταση. Επίσης, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, εξασφάλισε τις επαφές με τους συντρόφους που ήθελαν να ιδρύσουν μια οργάνωση της 4ης Διεθνούς στη Ρωσία.

Η εκλογή του στο Ευρωκοινοβούλιο, από το 1999 ώς το 2004, μαζί με την Ροζλίν Βασετά, ενίσχυσε ακόμα περισσότερο την απήχησή του και τις δυνατότητές του για διεθνιστική δουλειά, κυρίως μέσα σε μια περίοδο ανάπτυξης του αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος και των κοινωνικών φόρουμ στην Ευρώπη και παγκοσμίως, στη Φλορεντία, το Λονδίνο, το Πόρτο Αλέγκρε, το Μουμπάϊ. Η παρουσία αυτή ενίσχυε την απήχηση του Αλέν και της Ροζλίν σε πολλούς αγώνες και επέτρεψε επίσης να διοργανωθεί και μια σημαντική δουλειά για κοινές δραστηριότητες της ευρωπαϊκής αντικαπιταλιστικής αριστερά (μεταξύ άλλων και με το σκωτσέζικο SSP, την ιταλική Rifundazione, το βρετανικό SWP, το πορτογαλικό Bloco, τη δανέζικη Κοκκινοπράσινη Συμμαχία).

Ο Αλέν ήταν από τους βασικούς που προώθησαν την καμπάνια του Ολιβιέ Μπεζανσενό το 2001 και ήταν και θερμός οπαδός της δημιουργίας του NPA μετά το 2009. Και σε αυτό έδωσε ώς το τέλος τα πολιτικά του και ανθρώπινα χαρίσματα.

Το 2015, παρών για την πρωτομαγιά στο Κίεβο, παρακολούθησε αμέσως μετά την συνδιάσκεψη της ουκρανικής αριστεράς που κατέληξε στη δημιουργία του Ουκρανικού Κοινωνικού Κινήματος (Socialny Rukh).

Ο Αλέν έκανε πολλά για την οργάνωση του ρεύματός μας, συγκεκριμένες πολιτικές πράξεις για να προχωρήσουν οι ιδέες μας, ενωτικές πρωτοβουλίες, απευθείας συζητήσεις με άλλες διεθνείς δυνάμεις, άλλα ρεύματα για να βρούμε τους δρόμους της κοινής δράσης. Ήταν ένας από τους υποστηρικτές της ενίσχυσης και του ανοίγματος της 4ης Διεθνούς, που μας επέτρεψε να υποδεχτούμε αγωνιστές, οργανώσεις που προέρχονται από διαφορετικές παραδόσεις.

Η ευφυΐα του επιχειρούσε να αντισταθμίσει την απαισιοδοξία των υποχωρήσεων με την αισιοδοξία της βούλησης. Μας έμαθε έναν επαναστατικό μαρξισμό χωρίς υπεροψίες, ενωτικό, που να αναζητάει διαρκώς το δρόμο της συγκεκριμένης δράσης. Θα προσπαθήσουμε να του παραμείνουμε πιστοί.

16 Μαρτίου 2022

 

Μετάφραση : ΤΠΤ

 

 

Léon Crémieux