Ρωσία: Παρά τη μαζική νοθεία, ο Πούτιν υποχωρεί στις εκλογές

Παρότι ο Λομπάνοφ δεν ανήκει σε κανένα κόμμα, δέχτηκε να εκπροσωπήσει το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ), για πολλούς λόγους: Πρώτον, αν είχε κατέβει μόνος του θα έπρεπε να είχε βρει 15.000 υπογραφές στην περιφέρειά του, το οποίο και θα ήταν πρακτικά αδύνατον για γραφειοκρατικούς λόγους. Δεύτερον, η υποψηφιότητά του μέσω του ΚΚΡΟ επέτρεπε στον Μιχαήλ να απευθυνθεί πιο εύκολα στους ανθρώπους που έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους στο κόμμα αυτό, το οποίο συγκεντρώνει και όσους υποστηρίζουν τους κομμουνιστές για το κοινωνικοοικονομικό τους πρόγραμμα αλλά και αυτούς που ψήφισαν για το Κομμουνιστικό Κόμμα επειδή αποτελεί την πιο αποτελεσματική εναλλακτική απέναντι στην Ενωμένη Ρωσία.

«Έξυπνη ψήφος»

Απουσία ενός προοδευτικού κοινοβουλευτισμού στη Ρωσία, οι εκλογείς αναγκάζονται να ψηφίζουν, όχι για τον πιο κοντινό τους πολιτικά, αλλά για αυτόν που είναι σε θέση να νικήσει τον υποψήφιο της Ενωμένης Ρωσίας. Ο όρος που χρησιμοποιείται για τη στάση αυτήν είναι «έξυπνη ψήφος», μια στρατηγική που έχει εφευρεθεί από τον πολιτικό κρατούμενο Αλεξέι Ναβάλνυ και την ομάδα του. Λίγες μέρες πριν από τις εκλογές, ο σχετικός ιστότοπος και η εφαρμογή «έξυπνη ψήφος» δημοσίευαν έναν κατάλογο τέτοιων υποψηφιοτήτων, εκ των οποίων και ο Μιχαήλ Λομπάνοφ. Παρόλο που ο Αλεξέι Ναβάλνυ είναι ένας τέως δεξιός λαϊκιστής, οι περισσότεροι υποψήφιοι στους οποίους παρέπεμπε προέρχονται από τις υποψηφιότητες του ΚΚ. Είναι μια παράδοξη κατάσταση αυτή που διαμορφώθηκε στη Ρωσία, όπου οι φιλελεύθεροι ψήφισαν για τους κομμουνιστές στις εκλογές αυτές.

Το 2019, χάρη στην «έξυπνη ψήφο» είδαμε να εκλέγονται στη Δούμα της Μόσχα 25 βουλευτές της Ενωμένης Ρωσίας και 20 βουλευτές της αντιπολίτευσης. Έτσι, προβλέποντας την εκλογική άνοδο της αντιπολίτευσης, οι αρχές προσέφυγαν στη νοθεία, μέσα από το σύστημα της ηλεκτρονικής ψήφου.

Τα μέλη της Ενωμένης Ρωσίας, που έχει γαντζωθεί στην εξουσία, έκαναν τα πάντα για να κρατήσουν την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Πάνω από 5.000 περιπτώσεις νοθείας καταγράφηκαν. Θα περιγράψω πιο λεπτομερειακά μόνο ένα παράδειγμα της ντροπιαστικής αυτής πολιτικής των αρχών.

Μπορίς Βισνέφκσυ, Μπορίς Βισνέφκσυ και... Μπορίς Βισνέφκσυ

Στην Αγία Πετρούπολη, υποψήφιος για το νομοθετικό σώμα της πόλης ήταν ο Μπορίς Βισνέφσκυ, μέλος του φιλελεύθερου κόμματος Γιαμπλόκο. Όμως, εμφανίστηκαν και δύο άλλοι υποψήφιοι στην περιφέρεια αυτή, με ονόματα... Μπορίς Βισνέφκσυ και Μπορίς Βισνέφκυ. Στην πραγματικότητα ήταν δύο υποψήφιοι φιλικοί του Κρεμλίνου, ο Αλεκσέι Σμέλεφ και ο Βίκτορ Μπύκοφ, που άλλαξαν το όνομά τους και την παρουσίασή τους λίγο πριν τις εκλογές. Ήταν περίπου αδύνατον να ξεχωρίσει κανείς τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης από τους δύο «σωσίες» του. Μετά τις εκλογές, στις 22 Σεπτεμβρίου, όταν ο αληθινός Μπορίς Βισνέφσκυ πήγε να παραπονεθεί για πολλαπλές παρατυπίες του επιτέθηκαν, ακριβώς δίπλα από τις τοπικές αρχές, και μεταξύ αυτών που του επιτέθηκαν ήταν και αρκετοί άλλοι υποψήφιοι.

Στη διάρκεια της ψηφοφορίας, υπήρξαν και επιθέσεις ενάντια σε παρατηρητές, χρησιμοποιήθηκαν στυλό με μελάνι που εξαερώνεται και, σε ορισμένα εκλογικά κέντρα υπήρξαν κάμερες παρακολούθησης που έσβηναν «ξαφνικά». Στην πόλη Σεμπόκσαρυ, ο πρόεδρος της ψηφοφορίας έφτασε στο σημείο να φάει τον εκλογικό κατάλογο, για να καλύψει τις παραβιάσεις.

Η Ενωμένη Ρωσία χάνει έδρες στη Δούμα...

Παρόλες αυτές τις πρακτικές, η Ενωμένη Ρωσία έχασε 19 έδρες στο Κοινοβούλιο και το Κομμουνιστικό Κόμμα πήρε 15 έδρες περισσότερες απ’ό,τι στις προηγούμενες εκλογές. Μπορούμε να εντοπίσουμε μικρές αλλαγές στις διαθέσεις των ανθρώπων, που καταγράφουν μια αργή μετακίνηση προς τα αριστερά. Έτσι, το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα της Ρωσίας -ακροδεξιό λαϊκιστικό- έχασε 18 έδρες στην κρατική Δούμα και το κόμμα Για μια Δίκαιη Ρωσία -στην πραγματικότητα κεντροαριστερά- κέρδισε 4 πρόσθετες έδρες.

Είναι σίγουρο ότι οι άνθρωποι μπορεί ως εναλλακτική να στρέφονται όχι μόνο προς την αριστερά αλλά και προς τις φιλελεύθερες ιδέες. Ταυτόχρονα βλέπουν ότι τα παλιά φιλελεύθερα κόμματα δεν τους πολυβοηθούν να λύνουν τα κοινωνικά τους προβλήματα και αναζητούν νέους σχηματισμούς για να εκφραστούν. Έτσι, πρέπει να σημειώσουμε ότι, για πρώτη φορά μετά το 2007, δεν είναι πλέον τέσσερα αλλά πέντε τα κόμματα που αντιπροσωπεύονται στην Δούμα του Κράτους, με την είσοδο του κόμματος Νέος Λαός. Το κόμμα αυτό, που έχει προφανείς σχέσεις με το Κρεμλίνο δε γνώρισε ωστόσο επιτυχία εξαιτίας των σχέσεων αυτών με τις αρχές, αλλά πολύ περισσότερο εξαιτίας μιας σημαντικής δουλειάς που έκανε στους δρόμους. Αντίθετα, το παλαιό φιλελεύθερο κόμμα Γιαμπλόκο δεν πήρε παρά 1,34%, καθώς ο επικεφαλής του, ο Γκριγκόρι Βιαβλίνσκυ, απαιτούσε να μην ψηφιστεί από όσους ήθελαν να χρησιμοποιήσουν την «έξυπνη ψήφο».

... και χάνει και μερικές περιοχές

Για πρώτη φορά από το 2003, η Ενωμένη Ρωσία δεν κατάφερε να κερδίσει όλες τις περιοχές της Ρωσίας. Στις περιοχές Καμπαρόφσκ, Σάκα-Γιακούτια, Μάρι-Ελ και στην αυτόνομη περιοχή του Νενέτς, περισσότεροι ψήφισαν για το ΚΚ παρά για το κόμμα του Πούτιν. Στις περισσότερες αυτές περιοχές καταγράφηκε όχι μόνο μια δυσαρέσκεια του πληθυσμού αλλά και η εμφάνιση λαμπρών ηγετών που έγιναν πόλοι προσέλκυσης των δυσαρεστημένων. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης της οργανωμένης διαμαρτυρίας, όχι μόνο στις μεγάλες πόλεις όπως η Μόσχα και η Αγία Πετρούπολη, αλλά και στην «περιφέρεια».

Για να μπορέσει να επιτευχθεί η νίκη του Μιχαήλ Λομπάνοφ και να αποφευχθούν πολλές νοθείες, υπήρξαν πολλοί παρατηρητές εκ μέρους της υποψηφιότητάς του στα περισσότερα εκλογικά κέντρα. Αυτό επέτρεψε στον Λομπάνοφ να καταγράψει 10.851 επιπλέον ψήφους!

Αλλά, δυστυχώς, κανένας αγωνιστής βάσης δεν μπορούσε να επηρεάσει την ηλεκτρονική ψηφοφορία που είχε οργανωθεί σε 6 περιοχές της Ρωσίας. Εάν ζείτε, για παράδειγμα, στη Μόσχα και έχετε δικαίωμα ψήφου, τότε μπορείτε να επιλέξετε να ψηφίσετε είτε παραδοσιακά είτε ηλεκτρονικά. Πολλοί εργαζόμενοι σε κρατικές επιχειρήσεις και σε δήμους διαμαρτυρήθηκαν για το ότι οι επικεφαλής τους τους εξανάγκασαν, με απειλές απόλυσης, να υπογράψουν δήλωση της «επιθυμίας» τους να ψηφίσουν ηλεκτρονικά. Δεν μοιάζει να υποχρεώθηκε κανείς να ψηφίσει συγκεκριμένο υποψήφιο, όμως δεν υπάρχει και ανεξάρτητος τρόπος να ελεγχτεί το αποτέλεσμα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας. Απλώς οι αρχές αναγγέλλουν το αποτέλεσμα.

Στις 19 Σεπτεμβρίου, αρκετοί υποψήφιοι της αντιπολίτευσης -εκ των οποίων και ο Μιχαήλ Λομπάνοφ- εκλέχτηκαν σε 9 από τις 15 εκλογικές περιφέρειες της Μόσχας, σύμφωνα με την κλασική ψηφοφορία. Όμως, στις 20 Σεπτεμβρίου, οι αρχές ανήγγειλαν τα αποτελέσματα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας. Και με αυτές «φάνηκε» ότι στη Μόσχα εκλέχτηκαν αποκλειστικά υποψήφιοι της εξουσίας! Ο Μιχαήλ Λομπάνοφ και 8 άλλοι υποψήφιοι της αντιπολίτευσης «έχασαν», αλλά έχασαν αποκλειστικά επειδή, καθώς φάνηκε, οι αρχές μαγείρεψαν τα αποτελέσματα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.

Την ίδια αυτή μέρα, 20 Σεπτεμβρίου, στο κέντρο της Μόσχας, το Κομμουνιστικό Κόμμα οργάνωσε μια συγκέντρωση στην οποία συμμετείχαν εκατοντάδες άνθρωποι (πράγμα που είναι σημαντικό, δεδομένου ότι το κάλεσμα έγινε μόνο λίγες ώρες πριν, καθώς ήταν καθημερινή και καθώς έβρεχε). Στη συγκέντρωση το ΚΚΡΟ ανήγγειλε πως δεν αναγνωρίζει τα αποτελέσματα της ηλεκτρονικής ψήφου και ότι θα δώσει τη μάχη για τους υποψήφιους που έντιμα κέρδισαν τις βουλευτικές εκλογές.

Όταν πήρε το λόγο ο Μιχαήλ Λομπάνοφ, το πλήθος φώναζε το όνομά του. Και μετά, ο υποψήφιός μας, έκανε την εξής τοποθέτηση: «Στους τελευταίους αυτούς μήνες αποδείξαμε πως είμαστε ικανοί για πολλά πράγματα. Ένα ολόκληρο κίνημα αναδύθηκε που διέλυσε τις προσμονές των ρωσικών αρχών. Είδαμε ανθρώπους να ψηφίζουν ενάντια στην κραυγαλέα ανισότητα που διαλύει τη χώρα μας. Ψήφισαν κατά της ανισότητας που δίνει τα πάντα σε μια χούφτα πλουσίων».

Ο Λομπάνοφ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην ανάγκη οικοδόμησης του λαϊκού κινήματος: «Η πραγματική πολιτική δεν περιορίζεται στις εκλογές. Η αληθινή πολιτική είναι ο αγώνας μέσα στα πανεπιστήμια, στις συνοικίες, στις περιοχές μας. Είναι αγώνας στις επιχειρήσεις για τα κοινά συμφέροντα. Και θα τον συνεχίσουμε τον αγώνα αυτόν. Γίναμε πιο δυνατοί και, έτσι, είμαστε και σε θέση να κάνουμε περισσότερα».

Πολλές συγκεντρώσεις προγραμματίζονται

Καθώς όσοι συμμετείχαν στη συγκέντρωση δεν ψήφισαν τους κομμουνιστές με βάση τις απόψεις τους, ο Μιχαήλ εξήγησε από σκηνής: «Πιστεύω πως είναι καθήκον μου, ως υποψήφιος, για τον οποίο πολλοί ψήφισαν έχοντας διαφορετικές απόψεις και θέσεις, να υπερασπιστώ αυτό που μας ενώνει. Το πρώτο είναι ο αγώνας ενάντια στις πολιτικές και οικονομικές ανισότητες. Το δεύτερο είναι ο αγώνας κατά της καταστολής, πολιτικής ή άλλης. Καλώ τους υποψήφιους να ενωθούμε και να διατυπώσουμε κοινές διεκδικήσεις».

Ήδη προγραμματίζονται και αναγγέλλονται στα κοινωνικά δίκτυα συγκεντρώσεις για τις 23 και 25 Σεπτεμβρίου, για να απαιτηθεί η κατάργηση της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας. Έχοντας τρομάξει από μια ενδεχόμενη αύξηση της λαϊκής δυσαρέσκειας, οι αρχές έχουν ήδη αναγγείλει ότι θα προβούν σε έλεγχο των αποτελεσμάτων της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας (λέγοντας ωστόσο ταυτόχρονα πως η εξέταση αυτή δεν έχει ισχύ νόμου).

Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι η ηλεκτρονική ψηφοφορία δεν είναι παρά ένα από τα πολλά μέσα νόθευσης των εκλογών. Οι ανεξάρτητοι αναλυτές εκτιμούν πως οι αρχές μπορούσαν να χειριστούν οι ίδιες κάπου 13 εκατομμύρια ψήφους, που είναι το 30% του συνολικού αριθμού των ψηφοφόρων. Η κεντρική εκλογική επιτροπή θα αναγγείλει τα οριστικά αποτελέσματα των εκλογών στις 24 Σεπτεμβρίου. Στην πραγματικότητα, η πραγματική επικύρωση των γεγονότων θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των υποψηφίων της αντιπολίτευσης, των αγωνιστών βάσης και των ρώσων ψηφοφόρων να κατέβουν στο δρόμο και να απαιτήσουν να αναγνωριστούν τα πραγματικά αποτελέσματα των εκλογών -και όχι τα ψεύτικα.

22 Σεπτεμβρίου 2021

Μετάφραση: ΤΠΤ

Πηγή: L’Anticapitaliste, & International Viewpoint, & Punto de Vista Internacional