Δεν χρειάστηκε να περιμένουμε πολύ για τα νέα της καταχρηστικής εφαρμογής του νόμου «Για την οργάνωση των εργασιακών σχέσεων σε συνθήκες κατάστασης πολέμου» (νόμος αρ.2136). Ο κυνισμός των εργοδοτών είναι προφανής, γιατί προσπαθούν να απολύσουν τους εργαζόμενους στη βιομηχανία ηλεκτρικής παραγωγής καθώς και όσους παρέχουν υπηρεσίες εκκένωσης, περίθαλψης θυμάτων πολέμου και συμβάλουν στην οικονομική σταθερότητα.
Την ημέρα που τέθηκε σε εφαρμογή το νόμος, στις 24 Μαρτίου, ο διευθυντής της εταιρείας «Tchernobyl NPP» στο Σλάβουτιτς, διέταξε να ετοιμαστεί ένας κατάλογος των υπαλλήλων που δήθεν δεν θα είναι σε θέση να δουλέψουν, έτσι ώστε η εταιρεία να μπορέσει να αναστείλει τις συμβάσεις εργασίας τους. Ο εργοδότης χαρακτηρίζει την κατάσταση αυτήν ως «μερική παύση εργασίας». Παρόλο που η αναστολή αυτή αφαιρεί κάθε δικαίωμα απολαβών, αντίθετα από άλλους τύπους αναστολής εργασίας χωρίς υπαιτιότητα. Η επιχείρηση επίσης προσπαθεί να αναστείλει την εφαρμογή του τμήματος της συλλογικής σύμβασης που σχετίζεται με την προστασία της υγείας των μισθωτών.
Στο ίδιο διάστημα, η διεύθυνση της «Ukrainian Railway» ανάγκασε τα στελέχη της να ετοιμάσουν έναν κατάλογο των μισθωτών για τους οποίους προτείνεται να ανασταλούν οι συμβάσεις εργασίας. Ο λόγος που αναφέρεται είναι η μείωση του αναγκαίου όγκου εργασίας, εξαιτίας της ρώσικης στρατιωτικής επίθεσης. Ο διευθυντής του «Κέντρου συντήρησης και εκμετάλλευσης λοκομοτίβων» στο Κίεβο ετοίμασε μια επιστολή με βάση αυτή την οδηγία, με την οποία προβαίνει σε αναστολή συμβάσεων εργασίας.
Οι αληθινοί λόγοι των μέτρων αυτών δεν αναφέρθηκαν. Όπως το διευκρίνισε ο Υπουργός Οικονομίας, η προϋπόθεση για την αναστολή μιας σύμβασης εργασίας θα έπρεπε να είναι η απόλυτη ανικανότητα προσφοράς και εκτέλεσης μιας εργασίας. Ακόμα και η Ομοσπονδία των Εργοδοτών τυπικά σέβεται τη διαδικασία της Αναστολής μετά από Διαβούλευση… Μια τέτοια διαδικασία θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει με την έκδοση μιας εντολής με τυπική μορφή και με συμφωνία των μερών -και μόνο με ορισμένες εξαιρέσεις. Ωστόσο, ορισμένες επιχειρήσεις είναι έτοιμες να χρησιμοποιήσουν μονομερώς και μαζικά τη δυνατότητα αυτήν.
Σε ένα νοσοκομείο της περιοχής του Κιέβου, που βρίσκεται σε κατάσταση πολυορκίας, οι νοσοκόμες μεταφέρθηκαν σε άλλο πόσο. Στην πραγματικότητα, ο νόμος επιτρέπει «να αντιστραφούν ή να εξαληφθούν μόνο επιπτώσεις από μάχες, καθώς και από άλλες περιστάσεις που απειλούν ή κινδυνεύουν να απειλήσουν τη ζωή ή τις συνθήκες κανονικής ζωής των ανθρώπων». Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση, η εντολή μετάθεσης οφείλεται αποκλειστικά στη βούληση των διευθυντών να αλλάξουν την οργάνωση της εργασίας.
Στο εργοστάσιο μεταλλουργίας του Kryvyi Rog, η διέυθυνση αρνήθηκε να χορηγήσει στους υπαλλήλους τις προτιμώμενες διακοπές. Αυτό αντιβαίνει στο άρθρο 12 του νόμου. Η διοίκηση ερμηνεύει όπως θέλει τον ειδικό κανόνα που περιορίζει τη μέγιστη διάρκεια των ετήσιων ημερών αδείας σε 24 ημέρες. Ωστόσο, το άρθρο 6 του νόμου για τις άδειες εγγυάται σε μια σειρά κατηγοριών των μισθωτών τη χορήγηση μεγαλύτερης ετήσιας άδειας: για τους βιομηχανικούς εργάτες της μεταλλουργίας, οι ημέρες άδειας μπορεί να φτάνουν ώς τις 28.
Χιλιάδες μεταλλουργοί που είτε εργάζονται κανονικά είτε και εθελοντικά είναι πολύ δυσαρεστημένοι με τους περιορισμούς αυτούς. Η θέση των εργοδοτών αποτελεί κατάχρηση, μια προσπάθεια να επιβληθούν συνθήκες εργασίας προς δικό τους όφελος σε σχέση με τις εγγυήσεις προς τους εργαζόμενους που χορηγεί η κανονική νομοθεσία.
Το «Κοινωνικό Κίνημα» καλεί τα συνδικάτα να απαντήσουν σε τέτοιες ενέργειες των εργοδοτών, που προκαλούν αύξηση των κοινωνικών εντάσεων καταργώντας θεμιτές και δίκαιες εγγυήσεις προς τους εργαζόμενους. Οι αρχές πρέπει να θέσουν σε διαθεσιμότητα τους διευθυντές που αποδείχθηκαν ανίκανοι να οργανώσουν σωστά την εργασία σε καιρό πολέμου.
Sotsialnyi Rukh
30 Μαρτίου 2022
Μετάφραση ΤΠΤ – Περιοδικό 4